Modül 4 – Yasal konular
2. Gıdaya özel yasal/ticari gereklilikler
Gıda ve içeceklerin bedenimize girdiği ve doğal çevreden girdi gerektirdiği göz önünde bulundurulursa, tüketicilerin, hayvanların ve daha geniş anlamda çevrenin güvenliğini garanti altına almak için değer zincirini düzenleyen katı yasalar olması şaşırtıcı değildir. Avrupa’da, “Genel Gıda Yasal Düzenlemesi, gıdayla ilişkili olarak insan yaşamının ve tüketicilerin çıkarının yüksek seviyede korunmasını sağlar… Gıda ve hayvan yemi üretimi ve dağıtımının tüm aşamalarını kapsar.” (Kaynak: Avrupa Komisyonu)
Avrupa yönetmelikleri ulusal mevzuatlara aktarılır. Eylemlerinizin ilgili tüm mevzuatlara uygun olduğundan emin olmak sizin sorumluluğunuzdur. Bu, tedarik zincirinizin de uygun olduğundan emin olmayı da kapsar. Aşağıda birkaç örnek bulabilirsiniz, ancak burada tüm açılarını ele almadık, bu yüzden yasal sorumluluklarınız hakkında mutlaka bilgi edinin.
- Malzemeler: Malzemelerin nasıl üretildiği ve kullanılan malzeme türleri bir dizi yönetmelikle kontrol edilir. Bunlar, pestisit, gıda katkı maddeleri (EC 1333/2008) ve yeni gıdaların kullanılması (EU 2015/2283) gibi konuları kapsar.
- İşleme: Siz ya da tedarikçileriniz gıda işlemesi gerçekleştiriyorsa, bunun hijyenik bir şekilde, mikroorganizma ya da toksinlerin insan sağlığına kabul edilemez bir risk oluşturmadan gerçekleştirildiğinden (EC 2073/2005), bir gıda güvenliği yönetimi sisteminin uygulandığından ve ilgili yetkililere kayıt yaptırıldığından (EC 852/2004) emin olmak zorundasınız.
- Ambalajlama ve etiketleme: Ambalajlamada ve ayrıca ambalajın üzerindeki bilgilerde kullanılan materyal yasayla düzenlenmiştir. Materyallerin insanla temasa uygun olması gerekir. Etiketlerin ürünün alerjen içerip içemediğini açıkça ifade etmesi, temelsiz sağlık iddialarında bulunmaması ve besin içeriğine dair bilgiyi sunması şarttır (EU 1169/2001).
Bu yönetmelik parçalarına ek olarak, gıda sistemindeki daha bilinçli müşteriler bazı ilave şeyler de isteyecektir. Bunlara dahil olanlar:
- Sadece yasal gereklilikleri yerine getirmekle kalmayıp gıda güvenliğinde en iyi uygulamaları benimsediğinizi de kanıtlayan gıda güvenliği onay belgeleri (IFS/BRC).
- Bir şeyler yanlış giderse sigortalı olduğunuzu kanıtlayan ürün yükümlülüğü garantisi. Bu her zaman yasal olarak gerekli değildir, ama sıklıkla müşteriler tarafından talep edilir.
- HACCP: “Tehlike analizi ve kritik kontrol noktaları” anlamına gelen HACCP, ham madde tedariği, üretim ve dağıtım da dahil olmak üzere üretimin tüm aşamalarında biyolojik, kimyasal ve fiziksel tehlikeleri analiz ve kontrol etmek yoluyla gıda sektöründe gıda güvenliğine standart yaklaşımdır. HACCP’ınızı tamamlamak için bir şablon ve rehber burada.