Modül 8 – Topluluğunuzu inşa etmek
3. Şirket kültürü
Farklı şirketlerde çalıştıysanız, farklı şirket kültürleri deneyimlemişsinizdir. Bazıları son derece rahat, bazıları katı ve hiyerarşik olabilir. Entrepreneur.com şirket kültürünü şöyle tanımlıyor: “Tüm şirketlerin zaman içinde geliştirdiği değerler, inançlar, tabular, semboller, ritüeller ve mitlerin bir karışımı.” Aklınızda milyonlarca iş varken şirket kültürü üzerinde düşünmenin önemini görmezden gelmek olasıdır, ama yolculuğunuzun başında yarattığınız (kasıtlı ya da kasıtsız olarak) kültür şirketinizi gelecekte kaçınılmaz olarak etkileyecektir. Bu yüzden tekrar düşünmeye değer. Dahası, yarattığınız kültür ekip dinamiklerinizi ve ekibinizin göstereceği performansı önemli ölçüde etkileyecektir. Kültür daima kuruculardan gelir, özellikle de kendisini bir kültür mimarı olarak gören startup’larda.
Nasıl bir kültür yaratmak istiyorsunuz? Günlerinizin nasıl olmasını ve ekibinizin birlikte nasıl çalışmasını istiyorsunuz? Liderlik stilinizin nasıl olmasını isterseniz isteyin, onu şekillendirip ekibinizle paylaşın. İş-yaşam dengesinin var olmadığı acımasız bir şirket kültürü yaratırsanız kısa süre içinde stresli ve tükenmeye eğilimli bir ekibiniz olur. Kişisel yaşamın sıkı çalışmak kadar önemli olduğu bir işbirliği kültürü yaratırsanız, son derece motive olmuş ve kendini adamış bir ekibiniz olur.
Nasıl kasıtlı olarak bir şirket kültürü yaratılır?
Misyon yönelimli bir işletme kurmanın en iyi tarafı, para kazanmaktan daha önemli hedeflere sahip olmanızdır ve bu kültürünüzü yaratmanıza yardımcı olabilir. Markalama bölümünde şirket değerlerinizi tanımlamak konusunu konuştuk. İşletme kültürü hakkında kasıtlı olmak için bu değerlerin zaman ve mekânda nasıl belirdiğini anlamanız gerekiyor. Değerlerinizin birinin “şeffaflık” olduğunu söylemek çok iyidir ama günlük hayatta bu ne anlama gelir? Bu şeffaflığı çalışanlarınız, yatırımcılarınız, müşterilerinizle nasıl ifade ediyorsunuz? Değerlerinizden biri iş ve yaşam dengesini korumaksa, bu gündelik hayatınıza nasıl uyarlanıyor? Çalışanlarınızın, sonuç aldıkları sürece, kendi zamanlarını yönetmelerine izin veriyor musunuz? Değerlerinizi gözden geçirmek ve bunların işletmeniz için ne anlama geldiğini tanımlamak, yarattığınız kültür hakkında kasıtlı olmanıza yardımcı olur. Bunu yapınca, ekibinizle düzenli aralıklarla (yılda bir kez, 6 ayda bir) bir “denetleme” gerçekleştirmeyi tercih edebilirsiniz. Bu, sohbet ya da anonim anket formunda olabilir. Kültürün evrim geçirdiğini ve bu yüzden kültür ve değerlerin siz büyüdükçe yeniden ele alınması gerektiğini hatırlamak da çok önemlidir.
Kültür mü yoksa strateji mi daha önemli konusunda girişimci görüşü
“Tavuk & yumurta meseli. Düzgün bir stratejiniz yoksa etrafında kültür inşa edecek hiçbir şeyiniz yoktur. Ama kültürünüz yoksa da stratejinizi uygulayamazsınız. İkisinde de iyi olmak zorundasınız. İşletme modelinize bir kültür oluşturmanız gerekiyor, işe gitmek isteyeceğiniz ve insanların işe gitmek isteyeceği, her gün aynada yüzünüze bakabildiğiniz bir yer. Ama stratejik vizyonunuz ve güçlü bir stratejiniz yoksa, hiçbir zaman kültür hakkında konuşma lüksünüz olamaz.”
– Steven Dring, Growing Underground Kurucu Ortağı
Genel ekip yönetimi
Ekibinizi yönetme şekliniz tamamen size bağlı, ama birkaç hızlı ipucu sunabiliriz:
- Odak oluşturun: Peşinden gidecek fırsatlarınız olabilir ama çok az sayıda kaynak bunu yapar. Ekibinizin hedef belirleyerek odaklanmasını sağlayın. SMART (Spesifik, Ölçülebilir, Eylem-Temelli, İlişkili, Zaman-Temelli) olmaları ve ekibin bu konuda nasıl gittiğini kontrol etmek için düzenli aralar belirlemeniz gerekir. Yine de, manzara evrim geçirirken hedefleri sabit tutmanın zor olabileceğini de kabul edin. Sürekli yön değiştirdiğinizi ya da çok fazla fırsatın peşine düştüğünüzü fark ederseniz, durun, yeniden değerlendirin ve odaklanın.
- Birbirinizle nasıl iletişim kuracağınıza karar verin: İletişim, ekip büyüdükçe zorlaşabilir. WhatsApp, e-posta ve kâğıt gibi samimi sistemler, iyi bir sistem yoksa hızla kaotik hale gelebilir. Proje yönetimi hakkında düşünmek ve yazılıma yatırım yapmak için zaman ayırın. 6. Bölümde sunulan organizasyon yönetimi araçlarından bazılarına göz atın.
- Ne zaman vazgeçeceğinizi bilin: Bir kurucu olarak, işletmenin her açısı üzerinde kontrol sahibi olma fikri çekici gelebilir ama sürdürülebilir bir strateji değildir. Ekibinizin daha fazla sorumluluk alması için onlarla birlikte çalışın. Uzman işe almıyorsanız, ekibinizin daha uzman olmasına uğraşın. Kişisel gelişime yatırım yapın, bu işletmenizin gelişmesine yardımcı olacak ve çalışanlarınızı orada kalmaya teşvik edecek. Bunu yapmanın iyi bir yolu çalışanlarınızın kişisel hırsları hakkında konuşmak ve bunları işletmenin ihtiyaçlarına uydurmanın bir yolunu bulmaktır.